Spis treści:
Kos – ciekawy gość w ogrodzie
O ile wróble i sikory często odwiedzają karmniki na miejskich podwórkach lub w ogródkach działkowych, niekiedy wręcz gromadnie szturmują je, opędzając się wzajemnie od rozdanego pokarmu, o tyle o obecność kosa należy się postarać.
Te średniej wielkości ptaki leśne przed laty zmieniły tryb życia, częściowo przenosząc się z leśnej gęstwiny bliżej człowieka. Tym samym spotykamy je w niewielkich zagajnikach, parkach oraz przydomowych ogródkach – nie tylko mają tu mniej naturalnych wrogów, lecz także funkcjonuje się im znacznie łatwiej, dzięki stałej dostępności pokarmu.
Osobników nadal należących do populacji typowo „leśnej” nie przyciągniesz do ogrodu, ponieważ w okresie jesienno-zimowym wciąż wędrują i często odlatują na ciepłe południe Europy. Jednak „miejski” kos, ciekawy gość w ogrodzie, zachęcony odpowiednimi specjałami chętnie zawita do twojego karmnika i to więcej niż raz.
Przeczytaj również: Jakie ptaki przylatują do nas na zimę? Co zrobić, żeby zagościły w ogrodzie i karmniku?
Jak odróżnić kosa od szpaka?
Oglądane z daleka podczas eksploracji zieleni wokół twojego domu, kos i szpak wydają się podobne, co więcej, podobieństwo to sprawia, że łatwo je pomylić. Jednak im bliżej przyjrzysz się przedstawicielom obu gatunków, tym więcej różnic uda ci się wyłapać.
Jak odróżnić kosa od szpaka? W przypadku kosów występuje tzw. dymorfizm płciowy, co oznacza, że samce różnią się wyglądem od samic i to dość wyraźnie. Samiec kosa jest czarny, ma żółtawopomarańczowy dziób, a jego oko otula żółta obwódka. Ubarwienie samicy jest mniej wyraziste, ciemnobrązowe, pozbawione efektownych kolorystycznie detali, jak np. jasnej, kontrastującej linii powiek.
Kosy (samce) mają charakterystyczną obwódkę wokół oka, po niej łatwo je rozpoznać. Fot. Gabdulvachit Konurov/CanvaPro
U szpaków zarówno samiec, jak i samica mają lśniące ubarwienie wiosną – ich pióra mienią się wówczas mieszanką czerni, zieleni i fioletu. Z kolei jesienią i zimą tęczowy połysk zanika, a różnicę międzygatunkową podkreślają białe plamki na upierzeniu. Szpaki są nieco mniejsze od kosów, mają też wyraźnie krótsze ogony.
Ptaki różni też sposób gniazdowania oraz poruszania się podczas zbierania pożywienia. Kosy tworzą gniazda wśród gałęzi krzewów i mniejszych drzew, z kolei szpak chętnie zajmie wystawioną budkę lęgową. Podczas żerowania, jeden i drugi wyszukuje smakołyki na ziemi i wśród źdźbeł trawy, z tym że kos chętniej skacze, a szpak przechadza się dostojnie. Chcesz, aby to właśnie kos, czarny z pomarańczowym dziobem, odwiedził tej zimy twój ogród? Koniecznie poznaj jego żywieniowe preferencje, gdy wypełnisz karmnik przysmakami, możesz spodziewać się, że chętniej do niego zajrzy.
Czym dokarmiać kosy?
Kosy w Polsce objęte są ścisłą ochroną gatunkową. To odpowiedź na pogarszającą się z roku na rok sytuację tej szczególnej grupy ptaków oraz zmniejszanie się w wyniku ludzkich błędów ich populacji zarówno w miastach, jak i poza ich obszarami. Dlatego ważne jest wspieranie ptaków nieodlatujących szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy dostępność pokarmu jest mniejsza, a warunki bytowania trudniejsze.
Kosy zwykle żerują w pojedynkę lub w parach, szpaki częściej spotyka się gromadnie. Karmiąc kosy, ze względu na ich sposób żerowania warto pokarm rozkładać nie tylko w karmniku, też także bezpośrednio na odśnieżonym podłożu. Fot. TT/CanvaPro
Płochliwe kosy potrzebują spokoju, by zechciały zajrzeć do karmnika. Dlatego w wielu przypadkach lepszym rozwiązaniem jest rozkładanie pożywienia bardziej naturalnie w miejscach, które zwykły przeszukiwać. Wiosną i latem dieta kosa obejmuje przede wszystkim larwy owadów, drobne bezkręgowce, traszki, dżdżownice i ślimaki. Jesienią chętniej wyjada one miękkie owoce, rozmaite jagody oraz to, to pozostało na drzewach.
Dzięki temu, że kos ma spory, mocny i ostry dziób, doskonale radzi sobie z nieco większymi produktami, dlatego do karmnika możesz wkładać:
- pokrojone jabłka (najlepiej w ćwiartkach),
- gruszki,
- śliwki,
- porzeczki,
- aronie.
O niektóre przysmaki w warunkach zimowych trudno, dlatego warto wcześniej przygotować i pomrozić mieszanki owoców z dzikich krzewów, np. jarzębiny, bzu czarnego, bluszczu, dzikiej róży czy rokitnika. Prawdziwym przysmakiem dla kosa będą... winogrona. Najlepiej sięgaj po te zebrane z ogrodu, czyste, ekologiczne, dorodne i soczyste.
Niektórzy podpowiadają, by zimą zamiast winogron raz na jakiś czas dołożyć do karmnika inny ptasi przysmak – kosy uwielbiają rodzynki, podobnie jak drozdy i kwiczoły. Tylko pamiętaj, by nie przesadzać z ich ilością, a przed podaniem zawsze namoczyć rodzynki je w wodzie. W ten sposób napęcznieją wcześniej i nie będą dla ptaków zagrożeniem.
Jednak pierwszym wyborem powinny być zawsze świeże owoce, nie zapominaj też o czarnym słoneczniku. Część pożywnej mieszanki podaj kosom w karmniku, a część na ziemi, w miejscu, z którego wcześniej pozbędziesz się hałdy zalegającego śniegu.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Tego ptaka nie przeoczysz w ogrodzie. Nazywają go "karmnikowym hulaką"
Jak przygotować karmę dla sikorek? Czego nie wolno im dawać?